از خاورمیانه تا بازار ایران: پیامدهای توافقات منطقه‌ای بر آهن‌آلات
تحلیل بازار آهن‌آلات با عنوان “ترس و امید بر جان بازار آهن آلات” به بررسی تأثیرات آتش‌بس میان لبنان و اسرائیل بر اقتصاد و بازار آهن در آبان و آذر 1403 پرداخته است. این تحلیل در چهار محور کلیدی وضعیت بازار را ارزیابی می‌کند:
1. تأثیر کاهش تنش‌های ژئوپلیتیکی
آتش‌بس اخیر در خاورمیانه موجب کاهش ریسک‌های ژئوپلیتیکی شده است، که تأثیرات مستقیمی بر بازارهای منطقه‌ای از جمله ایران گذاشته است. یکی از نتایج اولیه این کاهش تنش‌ها، تثبیت نسبی نرخ ارز و کاهش انتظارات تورمی است. این مسئله باعث شده است که سرمایه‌گذاران از دلار به‌عنوان دارایی امن فاصله بگیرند و ثبات نسبی در بازار آهن‌آلات ایجاد شود. با کاهش قیمت دلار، هزینه واردات مواد اولیه کاهش یافته و در نتیجه، تولیدکنندگان آهن‌آلات با کاهش هزینه‌های تولید مواجه شده‌اند
2. وضعیت مقاطع فولادی
بازار داخلی آهن‌آلات، در بخش‌هایی همچون تیرآهن، روندی خنثی را نشان داده است، بدون نوسانات قابل‌توجه در قیمت. از سوی دیگر، بازار میلگرد دچار تغییرات بوده و کاهش 0.3 تا 1.7 درصدی قیمت‌ها در برخی برندها مانند میلگرد ظفربناب و جهان فولاد سیرجان گزارش شده است. به‌عنوان نمونه، قیمت میلگرد سایز 14 جهان فولاد به حدود 26,270 تومان به‌ازای هر تن کاهش یافته است. در حالی که کارخانه‌های بزرگ‌تری نظیر ذوب‌آهن اصفهان تغییر قیمت خاصی نداشته‌اند، این تنوع در روند قیمتی نشان از تأثیرات چندگانه عوامل اقتصادی دارد.
3. چشم‌انداز توافقات هسته‌ای
در کنار کاهش تنش‌های منطقه‌ای، احتمال بازگشت ایران به توافق هسته‌ای یکی از عوامل مهم در چشم‌انداز بازار آهن‌آلات است. اگر مذاکرات موفقیت‌آمیز باشد، رفع تحریم‌ها می‌تواند به افزایش سرمایه‌گذاری خارجی، کاهش محدودیت‌های تجاری، و تقویت زنجیره تأمین منجر شود. همچنین، دسترسی بهتر به بازارهای صادراتی و ورود سرمایه‌های تازه، موجب بهبود رقابت‌پذیری محصولات فولادی ایران در بازارهای جهانی خواهد شد. با این حال، در صورت شکست مذاکرات، فشار اقتصادی و نوسانات ارزی بیشتری بر صنایع آهن و فولاد ایران تحمیل خواهد شد.
4. بازار جهانی سنگ‌آهن و فشار تورمی
قیمت جهانی سنگ‌آهن، تحت تأثیر سیاست‌های محدودکننده تولید فولاد چین و ذخایر بالا در بنادر این کشور، کاهش قابل‌توجهی داشته و به حدود 100 دلار در هر تن رسیده است. این روند نگرانی‌هایی را برای صنعت فولاد ایران که وابسته به صادرات سنگ‌آهن است، ایجاد کرده است. علاوه بر این، افزایش هزینه‌های انرژی در فصل سرما و رشد قیمت حمل‌ونقل، فشار مضاعفی بر تولیدکنندگان داخلی وارد کرده و زنجیره تولید را با چالش مواجه کرده است.
جمع‌بندی و چشم‌انداز آینده
بازار آهن‌آلات ایران در نقطه‌ای حساس قرار دارد که تحت تأثیر عوامل خارجی مانند تنش‌های منطقه‌ای، کاهش تحریم‌ها، و شرایط جهانی سنگ‌آهن است. با وجود کاهش قیمت دلار و هزینه‌های تولید، محدودیت‌های انرژی و فشارهای داخلی همچنان چالش‌هایی جدی باقی می‌گذارند. اگر توافقات هسته‌ای به سرانجام برسد و سیاست‌های حمایتی داخلی بهبود یابد، می‌توان انتظار داشت که بازار آهن‌آلات ایران به رشد پایداری دست یابد. اما در غیر این صورت، فشارهای تورمی و کمبود عرضه همچنان بر این صنعت سایه خواهد انداخت
